Sekretari i përgjithshëm i Kombeve të Bashkuara, Antonio Guterres, lëshoi një alarm global të martën, duke thënë se temperaturat e oqeanit po rriteshin në ishujt e Paqësorit me trefishin e normës mesatare globale. Rritja e temperaturës bën që uji të zgjerohet, gjë që kontribuon në rritjen e nivelit të detit.

“Unë jam në Tonga për të lëshuar një alarm global për rritjen e nivelit të detit”, tha ai, ndërsa fliste në një Forum në ishujt e Paqësorit.

Shefi i OKB-së tha se ishujt e Paqësorit ishin “të ekspozuar në mënyrë unike” ndaj ndikimit të rritjes së nivelit të detit.

“Niveli mesatar global i detit po rritet me ritme të paprecedentë në 3000 vitet e fundit. Oqeani është i tejmbushur për shkak të ndryshimeve klimatike”, tha ai në një postim në X

Guterres foli për gjetjet e një raporti që tregonte se Paqësori Jugperëndimor ishte goditur më keq nga rritja e nivelit të detit. Disa vende janë prekur nga më shumë se dyfishi i mesatares globale në tre dekadat e fundit.

Ai tha se ishujt e Paqësorit ishin vetëm një ose dy metra mbi nivelin e detit dhe për këtë arsye në mënyrë unike të cenueshme. “Gjysma e infrastrukturës është 500 metra larg detit”, shtoi ai.

Një raport i organit të OKB-së për monitorimin e klimës tha se detet ishin ngritur me rreth 15 centimetra në disa pjesë të Paqësorit në 30 vitet e fundit. Mesatarja globale ishte 9.4 centimetra.

“Arsyeja është e qartë: gazrat serrë – të prodhuara në masë dërrmuese nga djegia e lëndëve djegëse fosile – po gatuajnë planetin tonë. Dhe deti po merr nxehtësinë – fjalë për fjalë”, tha Guterres.

“Ngritja e deteve po përforcon frekuencën dhe ashpërsinë e stuhive dhe përmbytjeve bregdetare. Këto përmbytje kënetojnë komunitetet bregdetare, shkatërrojnë peshkimin, dëmtojnë të korrat, ndotin ujin e ëmbël. E gjithë kjo i vë në rrezik të madh kombet e ishujve të Paqësorit”, tha ai.

Nëse emetimet globale nuk reduktohen, Guterresi paralajmëroi se Ishujt e Paqësorit mund të presin një rritje shtesë të nivelit të detit prej 15 cm deri në vitin 2050 dhe 30 ditë në vit me përmbytje bregdetare.

Guterresi u bëri thirrje udhëheqësve globalë që të rrisin masivisht investimet e përshtatjes klimatike” në vendet e cenueshme . “Vendet e zhvilluara duhet të përmbushin angazhimet e tyre [financiare] – duke përfshirë angazhimin për të dyfishuar financimin e përshtatjes në të paktën 40 miliardë dollarë në vit deri në vitin 2025.