TV LIVE
Nga Bota
1 June 2023
Analiza e BBC: Pse po ndizet sërish dhuna në Kosovë?

Përleshje të dhunshme kanë ndodhur në Kosovë ndërmjet serbëve etnikë dhe policisë që i përkasin qeverisë së Kosovës.

NATO po dërgon 700 trupa shtesë në vend pasi më shumë se 30 prej paqeruajtësve të saj u plagosën, shkruan BBC. Përplasjet pasuan një zgjedhje të diskutueshme lokale dhe ka frikë se dhuna mund të përshkallëzohet.

Ku është Kosova dhe kush jeton atje?

Kosova është një vend i vogël, pa dalje në det në Ballkan në Evropën Juglindore. Kufizohet me Shqipërinë, Maqedoninë e Veriut, Malin e Zi dhe Serbinë.

Shumë serbë e konsiderojnë atë vendlindjen e kombit të tyre. Por nga 1.8 milionë banorët që jetojnë në Kosovë, 92% janë shqiptarë dhe vetëm 6% serbë. Pjesa tjetër janë boshnjakë, goranë, turq dhe romë.

Si e fitoi Kosova pavarësinë?

Pas shpërbërjes së Jugosllavisë në vitet 1990, Kosova - një krahinë e ish vendit - kërkoi autonominë dhe pavarësinë e saj.

Serbia u përgjigj me një goditje brutale kundër shqiptarëve etnikë që kërkonin pavarësinë. Kjo përfundoi në vitin 1999 me një fushatë bombardimi të NATO-s kundër Serbisë, midis marsit dhe qershorit.

Forcat serbe u tërhoqën nga Kosova - por për shumë shqiptarë dhe serbë të Kosovës, konflikti nuk është zgjidhur kurrë. Forca e Kosovës (KFor) e udhëhequr nga NATO është ende e bazuar në Kosovë, me një forcë aktuale prej 3,762.

Në vitin 2008, Kosova shpalli në mënyrë të njëanshme pavarësinë.

Gjithsej 99 nga 193 vende të Kombeve të Bashkuara (OKB) e njohin tani pavarësinë e Kosovës, duke përfshirë SHBA-në, Britaninë e Madhe dhe 22 nga 27 shtete të Bashkimit Evropian (BE).

Por Rusia dhe Kina, të cilat nuk e bëjnë këtë, e kanë bllokuar anëtarësimin e Kosovës në OKB.

Dhe presidenti serb Aleksandër Vuçiq është zotuar se Serbia kurrë nuk do ta njohë Kosovën si një vend të pavarur.

As Kosova dhe as Serbia nuk janë në BE - por:

• Serbia është një vend kandidat për në BE që nga viti 2012

• Kosova ka aplikuar zyrtarisht për anëtarësim në BE në dhjetor 2022

Procesi i anëtarësimit në BE mund të zgjasë vite apo edhe dekada.

Pse janë ndezur telashet tani?

Marrëdhëniet mes qeverisë së dominuar nga shqiptarët dhe pakicës serbe kanë qenë të acaruara prej vitesh.

Në qendër të përplasjeve të fundit janë zgjedhjet e diskutueshme lokale në veri të vendit, të bojkotuara nga një popullsi shumicë serbe që jeton atje.

Katër kryetarë komunash shqiptarë etnikë u zgjodhën me një pjesëmarrje prej më pak se 4%. Ata u shoqëruan në zyrat e tyre nga policia e armatosur e Kosovës, duke provokuar përleshje të dhunshme me serbët vendas.

NATO po dërgon 700 trupa të tjera në vend, pasi disa ushtarë paqeruajtës të saj u plagosën në përleshjet.

A janë të përfshirë Serbia dhe Rusia në dhunë?

Ministri i Jashtëm rus Sergei Lavrov tha se tensionet ishin alarmante dhe mund të çojnë në një "shpërthim të madh" në zemër të Evropës.

Presidentja e Kosovës Vjosa Osmani pretendoi në shkurt mercenarë nga grupi Ëagner i Rusisë po punonin me paraushtarakët serbë për të kontrabanduar armë dhe uniforma ushtarake të pashënuara në Kosovë, në përgatitje për një aneksim të mundshëm të territorit të Kosovës.

Nuk ka asnjë provë për të vërtetuar pretendimet.

Presidenti serb Aleksandar Vuçiq vendosi ushtrinë e vendit në gatishmëri të plotë luftarake dhe urdhëroi njësitë e saj të afrohen më afër kufirit me Kosovën. Por ai gjithashtu tha për mediat serbe se po kërkon një zgjidhje politike të tensioneve.



Të ndryshme
Më shumë